ในอดีตที่ประเทศเอาหลักมีพระราชาองค์หนึ่ง พระองค์ออกจะเผด็จการและเอาแต่ใจพระองค์ พระราชาองค์นี้ไม่ชอบข้าราชการคนหนึ่งมาก เพราะข้าราชการผู้นั้นค่อนข้างซื่อตรง จะทูลพระราชาอย่าทำอะไรบางอย่าง ดังนั้น พระราชาจึงค่อนข้างไม่ชอบเขามาก!
วันหนึ่ง พระราชาและข้าราชการทั้งฝ่ายพลเรือนและฝ่ายทหาร นั่งเรือมังกรออกท่องเที่ยว พวกข้าราชการสอพลอก็ชอบยอพระราชา และไม่ชอบข้าราชการผู้นั้นเช่นกัน ดังนั้น ทุกคนจึงหาทางพูดเสียดสีเขา พูดจาต่างๆ นานาที่ไร้สาระ กระทั่งพระราชาทนไม่ไหว ถามข้าราชการผู้ซื่อสัตย์ว่า “ได้ยินมาว่าท่านเป็นผู้รอบรู้ จะต้องรู้ว่าหน้าที่พลเมืองที่ดีคืออะไร?” ข้าราชการผู้ซื่อสัตย์ตอบว่า “ต้องรักชาติ ซื่อสัตย์ต่อพระมหากษัตริย์ เหตุผลนี้ทุกคนก็ทราบดี ไม่จำเป็นต้องเป็นคนรอบรู้จึงจะทราบ”
พระราชาฟังแล้วยิ่งไม่ชอบมากขึ้น! ดังนั้นจึงตรัสว่า “ถ้าเจ้าเป็นคนซื่อสัตย์จริง พระราชาต้องการให้เจ้าตาย เจ้าก็ต้องตาย ใช่ไหม?” พระราชาต้องการให้เขาหลงกล ข้าราชการผู้นั้นจึงทูลขึ้นมาทันที “ใช่แล้ว! พระราชา!” แล้วพระราชาก็ตรัสว่า “ดีแล้ว! ข้าสั่งให้เจ้าไปตายเดียวนี้ เจ้ารีบกระโดดทะเลตายเสีย!” ในที่สุดเขาก็กระโดดลงไปทันที!
คนผู้นี้มันแย่กว่าชวีหยวน*ใช่ไหม? (ทุกคนตอบว่า “ใช่”) ไม่ใช่! ช่างไร้สาระ! ตายทำไม? (ท่านอาจารย์หัวเราะ)
และข้าราชการทั้งหมดนั่งร้องไห้กันแทบตาย! หลั่งน้ำตาจระเข้ไม่กี่หยด “ช่างน่าสงสารจริงๆ! คนตายไปแล้ว! โธ่เอ๋ย! คนดีอย่างนี้ ตายดีแล้ว! โธ่!” (ท่านอาจารย์และทุกคนหัวเราะ)
ดูเหมือนว่าข้าราชการผู้นั้นยังไม่อยากตาย ดังนั้นจึงวิ่งขึ้นไปบนเรืออีก ทั้งตัวเปียกเหมือนลูกหมาตกน้ำ พระราชาจึงตรัสว่า “เจ้าไม่ได้ตายนี่!” เขากล่าวว่า “ตายแล้ว! มันตายแล้ว แต่พอลงไปก็พบกับชวีหยวน” พระราชาตรัสว่า “เอะ! ชวีหยวนจะอยู่ข้างล่างได้อย่างไร?” เขากล่าวว่า “นั่นสิ เขาจมน้ำตายอยู่ที่นั่น ทะเลทั้งหมดเป็นของเขา! (อาจารย์หัวเราะ) จิตวิญญาณเขาวิ่งไปทั่ว เมื่อเห็นข้าพเจ้าลงไป มารับทันที! แล้วคุยกับข้าพเจ้าว่า ให้ข้าพเจ้าขึ้นมา”
พระราชาตรัสว่า “เขาให้เจ้าขึ้นมาทำไม? ข้าพเจ้าสั่งให้เจ้าตาย ทำไมเขาจึงเรียกเจ้าขึ้นมา?” เขากล่าวว่า “ ชวีหยวนคนนั้นด่าข้าพเจ้าว่า ข้าพเจ้าเป็นคนโง่! เพราะขณะที่ชวีหยวนมีชีวิตอยู่พบกับพระราชาที่งมงาย ดังนั้น เขาจึงต้องฆ่าตัวตาย แต่ข้าพเจ้าได้พบกับพระราชาที่ดี แล้วทำไมต้องมาตาย? (ท่านอาจารย์และทุกคนหัวเราะและปรบมือ) ข้าพเจ้ารู้สึกว่า เขาด่าได้ถูกต้อง ดังนั้น ข้าพเจ้าจึงตายไม่ได้ เลยวิ่งขึ้นมา!”
ได้ยินใช่ไหม? เป็นเช่นนี้มันดี ถ้าเขาตายไป อาจารย์จะตีเขา! (อาจารย์หัวเราะ) อาจารย์จะไม่ให้เขาหลุดพ้น!
มันเป็นนิทานที่เป็นเรื่องจริงของเอาหลัก เหมือนกับว่าข้าราชการเอาหลักจะฉลาดกว่า (อาจารย์หัวเราะ) คุ้มครองตัวเองได้ดีกว่า และทราบว่าจะเตือนพระราชาได้อย่างไร ไม่ควรใช้วิธีที่เข้มงวดเกินไป! โลกนี้มีคนมากมาย เธอเตือนพระราชาคนเดียวไม่ได้ จะไปตายทำไม? อีกไม่นานพระราชาคนนั้นอาจจะตายไปก็ได้! (อาจารย์หัวเราะ) เธอรอให้เขาตายก่อน ค่อยไปรับใช้พระราชาพระองค์อื่น เอาปัญญาและความฉลาดไปรับใช้ชาติ โดยไม่ใช่รับใช้เพียงพระราชาองค์เดียว!
ถ้าพระราชาเป็นคนดี พวกเราก็รับใช้พระองค์ เคารพพระองค์ เอาปัญญาทั้งหมดถวายพระองค์ ถ้าพระราชาไม่ดี พวกเราก็ให้รักษาปัญญาและความสามารถที่พระเจ้าให้ไว้กับพวกเราไว้ เพราะพระเจ้าประทานปัญญาและความสามารถให้พวกเรา ไม่ใช่ไปให้กับพระราชาองค์นั้น ที่ให้กับพวกเรา เพื่อให้พวกเราบริการชาติบ้านเมือง บริการโลก ถ้าพระราชาใช้คนไม่เป็น พวกเรารออีกสักพักค่อยหาผู้อื่น!
จุดมุ่งหมายของพวกเราเพื่อรับใช้ชาติ รับใช้ประชาชน ให้ความสุขกับประชาชน ไม่ใช่ไปรับใช้เพียงพระราชา เพื่อให้พระองค์มาชื่นชม เป็นต้นว่า พวกเรามีนกยูงที่สวยงามตัวหนึ่ง แล้วบังคับมันให้แต่งงานกับเจ้าคางคก แล้วเจ้าคางคกยังหาว่าเธอไม่ดี ไม่อยากจะแต่งงานด้วย แล้วพวกเราจะจับนกยูงฆ่าทิ้งด้วยความเสียใจไหม? ใช่ไหม? (ทุกคนตอบว่า “ไม่”) ทำเช่นนี้มันไร้สาระจริงๆ! ดังนั้น ไม่ว่าจะทำอะไร ถ้าพวกเราทำอยู่ในเวลาที่ไม่ถูกต้อง ในสถานที่ที่ไม่ถูกต้อง มันไม่มีประโยชน์ ปัญญามันอยู่ที่นี่ ถ้าเธอเป็นคนฉลาด แล้วทำทุกอย่างแบบไม่สมเหตุสมผล มันก็ไม่ดีแล้ว!
*ชวีหยวน (ก่อนคริสต์ศักราช 340-278) เป็นข้าราชการประเทศจีนในราชวงศ์จู เขาให้สัญญาการฆ่าตัวตาย ในรูปแบบของการคัดค้านความทุจริตของยุคนั้น ความตายของเขาถูกจารึกในเทศกาลเรือมังกร
|
